Zo rond 07:00 uur op 26 februari maakt Mireille Galema deze prachtige foto, een schitterend begin van finale van het kunstwerk. De dag waarop het kunstwerk fyftjin en fierder van Pieter Jan Stallen zal worden onthuld met het uitpakken van het laatste silhouet: dat van 1986, het silhouet van de schaatser W.A. van Buren. 
Om 3 uur ’s middags wordt dat gedaan door Tineke Dijkshoorn, de winnares van 1986, samen met Henk Angenent (winnaar van de laatste Tocht, 1997)  en Lenie van der Hoorn (winnares van 1985). Klasina Seinstra zal op de achtergrond meedoen in Zweden, waar zij haar schaatsploeg bij wedstrijden begeleidt.  Het muziekkorps van Tjerkwerd maakt het allemaal nóg feestelijker. In het Waltahûs wordt het glas geheven, na een indrukwekkende terugblik door Anne de Vries op alles wat er de afgelopen (bijna) 3 jaar is gebeurd om het zover te krijgen. Maar het is gelukt!! Het is niet te veel gezegd dat iedereen binnen en buiten het dorp met het kunstwerk verguld is. Als Pieter Jan wordt gevraagd wat hij nú gaat doen, zegt hij met een kwinkslag “ik denk dat ik in therapie moet … “.

De Koninklijke Lankhorst uit Sneek schonk ons duurzame KLP planken en palen. Daarmee kregen Doede en Sjoerd Wijngaarden vandaag in een handomdraai de (nep!)beschoeiing naast de ijsvloer gemaakt. Pieter Jan etste er daarna nog een enkele streep bij op het aluminium (ofwel: een extra schaatskras in het ijs) en vond toen dat ook dat deel van het kunstwerk goed was.
W.A. van Buren kan komen! Zijn silhouet zal op 25 februari worden geplaatst. Om op 26 februari feestelijk te worden uitgepakt. Wie weet door Zijne Majesteit zelf…..

Voor 15 silhouetten (14 x verleden, 1x toekomst) stonden dorpelingen model. Gisteren, vrijdag 17 december, werden de silhouetten in alle vroegte geplaatst en daarna door Anne de Vries met Pieter Jan allemaal in goud en zilverfolie ingepakt.
Vandaag, zaterdag 18 december, pakte iedereen het eigen silhouet uit. Begonnen werd met de eerste tocht (1909-Arthur) en zo door tot de laatste (1997-Sygnie).
Afgezien dus alleen van 1986. Want voor dat jaar stond een schaatser van buiten het dorp met een nu overvolle agenda model: W.A. van Buren. Zijn onthulling komt nog. Maar voor de dorpelingen was het vandaag een feest van herkenning! Met chocomel en glühwein naast het ‘famke’ op de brug.

Vandaag, vrijdag 17 december, in alle duisternis nog (7:30 uur).
Op een ponton met kraan en al komen de twee vloeren met silhouetten aan. Tien voor op de westoever van de trekvaart en 4 voor op de oostoever. Met grote precisie worden de vloeren geplaatst. Twee uur later staan ze er.
Dan wordt de ‘ijsvloer’ voor de schaatser geplaatst en worden ter bescherming van kunstwerk (en vaartuigen) drie palen ervóór meters diep in de grond gedrukt.
En daarna het silhouet van ‘De Toekomst’ op de brug geplaatst en tenslotte -recht ertegenover- ook het informatiepaneel. Het cortenstaal van deze laatste twee is pas een dag geleden gestraald maar het roesten is al begonnen. Wat Karin Harkema, fotograaf uit Tjerkwerd, inspireerde tot een prachtige foto.

Het eerste silhouet, Sjoerd – Elfstedentocht 1954 – is afgelopen vrijdag op zijn plaats getild om meteen daarna met een paar puntlassen vast te worden gezet.
Sjoerd, klompen, sigaar, zippo*, eventjes de rug naar de wind gedraaid… helemaal 1954!
De andere 14 silhouetten liggen op de grond bij SmartConstructions op jaartal klaar. Deze week zullen ze allemaal voor eeuwig hun positie in de compositie van Pieter Jan innemen. Stevig, boven én onder, aan de cortenstalen vloer vast gelast.
Alle silhouetten zijn gestraald om egaal en mooi te kunnen gaan roesten. Volgende week kan het roesten buiten in Heerenveen beginnen.
Midden december kunnen Sjoerd – George – Lotte – Eva – Doede – Sygnie – Arnold -Anne – Gé – Yde – Karin – Arthur – Jelle – Onno op naar Tjerkwerd.
En natuurlijk de “toekomst”: Jelle-Marrit.
Tenminste, als alles meezit. Geen strengere corona-maatregelen, wel strengere vorst, maar dan wel ná midden december en … natuurlijk de laatste loodjes van de crowdfunding.

Bezoek even 25 jaar zonder Elfstedentocht. Ook hier wordt aandacht besteed aan Fyftjin en Fierder en de crowdfunding.

De laatste loodjes wegen het zwaarst. Altijd, en al helemaal zo bij de Tocht der Tochten als de finish in zicht komt. Met élke steun langs de kant ga je sterker in de finish geloven. Zo voelen wij ook jouw steun nu: alleen zó we gaan er komen!

* Waarschijnlijk zijn er, zeker de jongeren, die niet weten wat een zippo is.

Het werk vordert! Een paar weken geleden werden de stalen buispalen in de oevers geboord en geheid (zie het filmpje hieronder). Vandaag werden met houten mallen de precieze posities en hoogtes daarvan bepaald door Smart Constructions. Want alle vloeren moeten natuurlijk waterpas komen te liggen. En zeker de ijsschots waarop straks het silhouet voor 1986 (Willem Alexander!) komt te staan. Heuvelop schaatsen heeft er ook in de Elfstedentocht nooit bij gehoord!

Op de foto wordt de mal gemaakt rond de palen van de vloer voor de 4 silhouetten op de oostelijke oever.

1940 (Eva), 1941 (Lotte), de slee, 1947 (George) en 1954( Sjoerd).

Vrijdag 5 november zijn alle silhouetten uit het staal bevrijd. Aan het eind van de werkdag om 5 uur begonnen en 5 ½ uur later klaar. Aan één stuk door is de laser bij Royal de Boer aan het werk. Uit 6 platen van 15mm cortenstaal (elk 1,5 x 3 meter) worden alle 15 silhouetten plus attributen gesneden. Het resultaat is indrukwekkend. Elk silhouet zó herkenbaar, met steeds weer die paar details die het helemaal ‘af’ maken.
Om nog maar te zwijgen van Fokke Hiemstra, de operator, die zich er deze avond ook helemaal op heeft gekleed… Begin volgende week gaat alles op transport naar Heerenveen waar alles eerst gestraald gaat worden om daarna mooi egaal te kunnen gaan roesten. We liggen op schema!

“Wêr binne se no? Ik langje sa lang nei de reedriders. Soene se noch komme? Of net? Nea wer? Of noch in pear kear?”

Dit gaat er in het famke om! Dat vonden Tys, Elbrich, Anke en Jesse, de kinderjury van De Reinbôge uit Tjerkwerd.
(de 6e groepers van vorig jaar op die basisschool)
Er waren ruim 120 inzendingen door 6e groepers van de basisscholen uit Súdwest-Fryslân. Hieruit waren al 11 genomineerden gekozen waaruit de kinderjury nu de winnaar moesten aanwijzen.

Zij trokken zich wel even met Klasina Seinstra voor beraad terug maar het was heel snel duidelijk.
Janna de Boer van de St. Martinus Basisschool uit Makkum had het Verlangen en het Verleden het sterkst onder woorden gebracht.

Pieter Jan Stallen, ontwerper van het monumentale kunstwerk Fyftjin en Fierder, zal die gedachten nu gaan vereeuwigen bij het silhouet van De Toekomst (de vader met het famke) dat eind van dit jaar op de brug in Tjerkwerd zal staan.
Klasina Seinstra bood de juryleden als dank een schaats-les aan in óf Thialf óf de Elfstedenhal. Alle vier sprongen omhoog: wow, ja, Thialf!

Maandag 13 september was het dan zover. De piketpalen konden in de Friese klei worden geslagen bij Tjerkwert.
Uiteraard was het aan de kunstenaar Pieter Jan Stallen om de eerste klappen uit te delen. Al snel stond dan ook de eerste piketpaal op de juiste plek stevig in de Friese klei.
Daarna was het nauwkeurig meten en hoogte bepalen waar de overige piketpalen de grond in moesten aan beide zijden van de Workumervaart.

Met de kennis en kunde van Johannes de Haan van Smartconstructions is de eerste aanvang gemaakt voor het definitief plaatsen van het kunstwerk.

Het moet voor de “Topacteurs uit Tjerkwerd” straks toch een geweldige ervaring zijn om de silhouetten van de 14 toeschouwers uit het schetsontwerp Fyftjin en Fierder hier te zien staan.

Elk jaar wordt in Tjerkwerd de bouwvak voor en door de inwoners ingeleid met de BOUFAK BUORREL in het dorpshuis. Maar het ‘Waltahûs’ is dit jaar in de verbouwing. Daarom werd de borrel afgelopen vrijdag georganiseerd in de schuur van één van de dorpelingen. In dit geval van Yde Schakel, een van de Tjerkwerdse topacteurs (zie ons voorlaatste bericht).

De dorst moet deze vrijdag inderdaad ‘afgrijselijk’ zijn geweest! Want de opbrengst van de boufak buorrel werd maandag met een cheque overhandigd aan Fokko Rollema, voorzitter van het Dorpsbelang en ook van de Stichting Fyftjin en Fierder: € 660,- Ja, je leest het goed: Zes-Honderd-Zestig.

Wát een dorst, wát een dorp, wát een donatie… !